Woda ze studni jest często ceniona za naturalne pochodzenie, jednak może wymagać uzdatniania, aby była bezpieczna do spożycia i użytkowania. Zależnie od miejsca i warunków, woda może zawierać zanieczyszczenia biologiczne, chemiczne i fizyczne.
Zanieczyszczenia występujące w wodzie studziennej – sposoby uzdatniania wody
Zanieczyszczenia biologiczne:
- Bakterie (np. z grupy coli, Escherichia coli, Salmonella): mogą powodować choroby żołądkowo-jelitowe.
- Wirusy: związane z infekcjami, zwłaszcza w obszarach, gdzie woda pitna jest skażona ściekami.
- Grzyby i pleśnie: mogą wpływać na jakość wody i powodować nieprzyjemny zapach.
W przypadku wystąpienia tego typu zanieczyszczeń zalecane jest jak najszybsze przeprowadzenie dezynfekcji studni i instalacji wodnej przez specjalistę, który wykona ten proces w bezpieczny i skuteczny sposób. Dodatkowo po dezynfekcji wody zalecana jest instalacja sterylizatora wody (lampy UV), aby zabezpieczyć użytkowników instalacji wodnej w budynku przed ewentualnym wystąpieniem w przyszłości podobnym skażeniem.
Zanieczyszczenia chemiczne:
- Azotany i azotyny: pochodzą z nawozów rolniczych i mogą powodować niekorzystne skutki zdrowotne.
- Metale ciężkie (np. ołów, kadm, arsen): często pochodzą z przemysłowego zanieczyszczenia.
- Pestycydy i herbicydy: związane z intensywnym rolnictwem.
- Żelazo i mangan: naturalne składniki występujące w wodzie gruntowej, które mogą powodować przebarwienia oraz zmieniać smak wody.
Przekroczenie stężenia żelaza w wodzie
Najczęściej problem stanowi wysokie stężenia żelaza i/lub manganu w wodzie. Często wartości tych parametrów w badanej wodzie ze studni głębinowej są przekroczone względem normy dla wody pitnej i są wtedy traktowane jako zanieczyszczenia wody. Jednak do każdego przypadku uzdatniania wody warto podejść indywidualnie.
W przypadku niewielkich przekroczeń jonów żelaza i/lub manganu w wodzie ze studni stosowane są filtry ze złożem multifunkcyjnym np. Aquamulti, Aquamulti Bio, Ecomix-A, Ecomix-C, Polet Water Group: Multi Mix X2 i Multi Mix X5.
W przypadku bardziej zanieczyszczonej wody są to oddzielne urządzenia do uzdatniania wody typu: odżelaziacze wody, odżelaziaczo-odmanganiacze wody, które mogę być wyposażone w różne złoża filtracyjne np. Greensand Plus, który regenerowany jest nadmanganianem potasu, złoże Katolox, Birm, G1, Pyrolox, Turbox, M.dox, Filter AG.
W wodach studziennych z wyższym stężeniem jonów żelaza i/lub manganu w wodzie, zamiast inwertera (falownika) pompy głębinowej lub membranowego zbiornika hydroforowego, stosuje się ocynkowany zbiornik hydroforowy z dyszą rozbryzgową i/lub dodatkowym napowietrzeniem wody wpływającej do hydroforu poprzez aspirator lub sprężarkę. W taki przypadku hydrofor dodatkowo musi być wyposażony w specjalny zawór odpowietrzający. Zastosowanie tego typu metody pozwala w 1 stopniu uzdatnianiu wody utlenić rozpuszczone w wodzie jony żelaza dwuwartościowego (Fe II) do formy stałej, żelaza trójwartościowego (Fe III), które wytrąci się z wody i zostanie w łatwy sposób usunięte. Reszta zawartość żelaza w wodzie zostanie usunięta na specjalnym złożu odżelaźniającym i usunięte do kanalizacji w procesie regeneracji złoża.
Przekroczenie stężenia manganu w wodzie
Przekroczenia stężenia jonów manganu w wodzie ze studni jest przeważnie niższe niż stężenie żelaza w wodzie i waha się w zakresie ok. 5-20% stężenia jonów żelaza, ale zjawiska te występują przeważne w parach.
Sposoby usunięcia nadmiaru stężenia manganu z wody są podobne jak wyżej opisane metody usuwania żelaza. Również dąży się do tego by, rozpuszczone w wodzie jony manganu dwuwartościowego (Mn II) utlenić do łatwo wytrącającego się z wody manganu czterowartościowego (Mn IV) i usunięciu go w procesie filtracji.
Zanieczyszczenia fizyczne:
- Piasek, muł i osady: mechaniczne zanieczyszczenia, które mogą wpływać na instalacje wodne.
- Zawiesiny organiczne: drobne cząstki materii organicznej powodujące zmętnienie wody.
Filtracja mechaniczna wody
W zależności od stopnia zanieczyszczeń oraz ilości wody pobieranej w celu zabezpieczenia instalacji wodnej przed tego typu zanieczyszczeniami stosuję się odpowiednie filtry wstępne do zastosowań domowych, wód studziennych, komercyjnych, przemysłowych (np. standardowe filtry z wkładami sznurkowymi lub piankowymi, filtry BigBlue, filtry Atlas Filtri, filtry Cintropur), lub kolumny filtracyjne, gdzie filtracja zachodzi na złożu filtracyjnym w butli ciśnieniowym i okresowo następuje jej płukanie.
Poprawa barwy, mętności wody, zapachu oraz smaku wody
Jako ostatni etap uzdatniania wody w celu między innymi poprawy barwy wody znajduje zastosowanie specjalna kolumna filtracyjna z węglem aktywnym. Dodatkowo węgiel aktywny jest w stanie poprawić smak i zapach wody. Węgiel aktywny ma wiele właściwości, np. skutecznie usuwa zapach chloru z wody.
Zanieczyszczenia związane z działalnością człowieka:
- Ścieki komunalne: mogą wprowadzać bakterie, wirusy i inne szkodliwe substancje.
- Chemikalia przemysłowe: związki chemiczne wprowadzane do gleby lub wód gruntowych przez zakłady przemysłowe.
Warto regularnie badać wodę ze studni oraz w przypadku przekroczenia norm którychś z badanych parametrów zgłosić się do specjalisty w zakresie uzdatniania wody, który dobierze odpowiednią technologię uzdatniania wody. W zależności od przypadku, może to być:
- filtracja mechaniczna,
- odżelazianie,
- dezynfekcja wody poprzez sterylizatory wody (lampy UV),
- zmiękczanie wody.
Są to kluczowe aspekty dla zapewnienia bezpieczeństwa używania i spożywania wody przez użytkowników budynku zasilanego w wodę z własnej studni, a także zadbanie o odpowiednią ochronę stanu instalacji i urządzeń wodnych zainstalowanych w budynku.